Epochalna paradigmowa změna za serbski lud
Póndźelu, 10.07.2023, su mjezynarodni prawiznicy Doughty Street International (DSI) prěnju analyzu móžnych prawniskich srědkow Serbskeho sejma wozjewili. W nim pomjenuja so bytostne žadanja, prawniske zakłady a postupowanske puće za serbske ludowe zastupnistwo a rozłožuja so konkretne prawa za serbski lud a jeho demokratisce wolene ludowe zastupnistwo. Nimo toho pósłachu pismo na BMI.
Studija prawosrědkow nalistuje tři hłowne požadanske dypki:
- připóznaće zastupowanskich prawow Serbskeho sejma w Zwjazkowej republice Němskej,
- kubłansku awtonomiju za serbski lud a jich financielne zawěsćenje,
- připóznaće indigenity serbskeho ludu.
W prawniskej analyzy wuzběhnychu so sćěhowace specifiske prawa, kotrež dyrbi Němska jako prawniski stat serbskemu ludej a Serbskemu sejmej jako jeho demokratisce wolenemu zastupnistwu přizwolić:
-
Serbski sejm dyrbi so – jako minimalna měra w mjezynarodnym mjeńšinowym prawje – wot němskeho stata prawidłownje konsultować (kaž so to tež pola druhich reprezentantow serbskeho ludu hižo stawa);
-
Za wólby a konstituowanje Serbskeho sejma jako ludowe zastupnistwo njetrjeba so žadyn specifiski zakonski zakład stata. Nawopak: Stat njeje woprawnjeny, wólby a konstituowanje ludoweho zastupnistwa specielnje rjadować, přetož tole je po ludowym prawje suwerena nutřkowna naležnosć kóždeho dźělnostatneho luda a kóždeje mjeńšiny;
-
§5 Serbskeho zakonja w zwjazkowym kraju Sakskej je z tym obsoletny: Wutworjenje Serbskeje rady jako wot statneje strony pomjenowaneho zastupjerja serbskeho ludu kaž tež swojowólne a bjezwuwzaćne wuzwolenje jeničkeho serbskeho třěšneho zwjazka jako konsultaciskeho partnera němskeho stata stej njezakonskej;
-
Serbskemu ludej přisteji na zakładźe z ludoweho prawa wotwodźenych přisłušnych mjeńšinowych prawow kubłanska a kulturna awtonomija;
-
Stat ma winowatosć, za kubłansku a kulturnu awtonomiju trěbne srědki serbskemu ludej we wobłuku samozarjadnistwa k dispoziciji stajeć;
-
Hišće wjetše teritorialne sobu- a samopostajowanske prawa bychu serbskemu ludej z ILO-konwencije 169 wurostli.
Pozadk
Po analyzy prawosrědkow DSI móže so Serbski sejm na cyły rjad prawniskich srědkow zepěrać, wot kotrychž kóždy serbskemu ludej hižo fundamentalne prawa přizwola:
- płaćiwe mjezynarodne prawo a jeho wotpowědniki w němskim zakładnym zakonju - mjeńšinowe prawa,
- Mjezynarodny pakt wo byrgarskich a politiskich prawach,
- mjezynarodne dojednanje k prawam dźěsća a k diskriminaciji,
- UNESCO-dojednanje k aspektam kubłanja,
- deklaracija Zjednoćenych narodow wo prawach wosobow, kotrež přisłušeja narodnym, etniskim, nabožnym a rěčnym mjeńšinam, wot 1992 (rezolucija 47/135 generalneje zhromadźizny UN),
- wozjewjenje Zjednoćenych narodow wo prawach indigenych ludow wot 2007 (rezolucija 61/295 generalneje zhromadźizny UN),
- ILO-dojednanje 169 wo indigenych a w kmjenach bydlacych ludach wot 1989, kotryž bu wot Zwjazkoweje republiki Němskeje 2021 ratifikowany.
K přesadźenju prawow serbskeho ludu stej Serbskemu sejmej rjad postupowanskich pućow k dispoziciji, mjez nimi: Zjednoćene narody, Europska unija, Europske sudnistwo za čłowjeske prawa w padźe ranjenjow garantowanych čłowjeskich prawow a nic naposledk Mjezynarodna dźěłowa organizacija („ILO“).
Wosebita kedźbnosć měła so instituciji wosebiteho rozprawjerja za mjeńšinowe prašenja Rady čłowjeskich prawow Zjednoćenych narodow wěnować, kotruž móže Serbski sejm hnydom zapřijeć, hdyž so němski stat spjećuje, do strukturowaneho dialoga ze Serbskim sejmom zastupić. Tole móhło so tež přez UNESCO-pohóršk přewodźeć, kotryž je tohorunja móžny mechanizm, zo bychu so staty za jednanske blido přinjesli.
Na 04.08.2023 bu nimo toho wot mjezynarodneho prawizniskeho konsorcija Serbskeho sejma, wot DSI z Londona, oficialny spis Zwjazkowemu ministerstwu nutřkowneho připósłany, kotryž mjenowane wobsahi 1. analyzy prawniskich srědkow serbski lud a Serbski sejm nastupajo hišće raz w jednotliwym rozłožuje a Zwjazkowe knježerstwo k strukturowanemu dialogej ze Serbskim sejmom přeprošuje.